Taller de Composición Musical para coreógrafos e bailaríns
26 e 27 de novembro de 9:00 a 14:00 h
Profesores: Suso Vaamonde e Xosé Lois Romero
Nº de prazas: 15
Lugar de realización: Centro Coreográfico Galego
Prezo: 40 euros
Inscrición e información
Centro Coreográfico Galego
Av. de Glasgow s/n 15008 A Coruña
Tel: 981 13 49 46 / Fax. 981 13 82 94
Correo electrónico: produccion.1.ccg@xunta.es
Horario de 9:00 a 14:00 horas
O taller pretende amosar o proceso creativo da composición musical para a súa posible aplicación noutras disciplinas artísticas, nomeadamente a creación coreográfica. No taller tocaranse temas como a definición de creación musical, a estrutura da música occidental, as fontes da creación musical, a inspiración e a formación adquirida, as pautas estéticas e/ou sociais, a orixe da creación, a finalidade do proceso creativo (persoal ou social), a formación musical teórica e práctica, a análise do corpus musical: estilos musicais agrupados xeográfica, histórica e esteticamente, os exercicios de composición musical, os elementos: motivo (tema), frase e parte (período).
Chegou o momento de NAO, resultado e consecuencia dun camiño ben trazado, esgotando todos os espazos que toda evolución e consolidación requiren, dende a saída da súa primeira maqueta "Somos" e a posterior "Toma a palabra", situáronse como a gran revelación do rock galego e plantexáronse uns obxectivos, desde aí, concertos cheos de enerxia e forza, un boca a boca incesante, a sensación de estar ante unha banda que mellora a cada chanzo e que poden presumir dunhas letras á altura da súa música, letras que a través da poesía abarcan o amor, o desamor, a revolta ...
Dous anos despois por fin presentan o seu primeiro traballo "As palabras espidas" demostrando que estaban á altura, con 11 novos temas frescos e actuais que dende a óptica do rock, atinxen ao Hardcore, Heavy, Metal, Punk... Gravado nos Estudos Garate de Euskadi baixo a produción de Kaki Arkarazo (Negu Gorriak, Nación Reixa...) conseguiron dentro dun son persoal recoller distintos espíritos, mais mantendo sempre un nexo común.
Avante...
O Concello de Lalín orzou, no documento económico do Padroado Cultural para o 2008, a continuidade do Conservatorio de Música Tradicional e Folque (CMTF) consignando 62.000 euros para o seu funcionamento, 7.000 máis que no curso pasado. Faino, con todo, sen que a actividade deste estea asegurada porque os directivos que están á fronte deste conservatorio desde fai cinco anos piden case o triplo de orzamento.
Así, en todo caso, de continuar funcionando un ensino non regulado deste tipo, todo apunta a que o fará con reorientación local e baixo unha nova dirección que substitúa á actual, encabezada por Ugía Pedreira. De feito, mírase xa a profesores e ex alumnos da antiga sección de folk do Conservatorio de Música de Grao Medio. Tras as discrepancias xurdidas entre a dirección do CMTF e o Padroado Cultural, que teñen a súa raíz na esixencia daquela dunha maior dotación económica para o conservatorio, a estas alturas de ano, as matrículas non están abertas, as negociacións entre ambas as partes atópanse estancadas desde fai case un mes e non hai calendario algún fixado ou polo menos datas topes para tomar unha decisión.
Saturno Valdés, historicamente ligado á actividade cultural de Lalín e vogal do Padroado, ata apuntaba onte á posibilidade de que Pedreira e o resto do equipo directivo do Conservatorio Folque pechen xa un acordo con outro municipio. "Ó mellor, xa asinaron noutro Concello", dixo.
Cabe recordar que o proxecto de conservatorio que a cantante e compositora presentou ao Padroado e que este rexeitou frontalmente disparaba a 150.000 euros o custo e inluía pretensións de salarios para un profesorado que afirma ser "distinto" aos docentes de música en xeral e unhas esixencias de equipamento que o Padroado Cultural considera excesivas e totalmente "inasumibles", segundo o vicepresidente deste organismo, Manuel Gómez. Un estudo de gravación, un piano de cola e outro curto, a dispoñibilidade de uso dun dos auditorios de forma permanente e ata un "road manager" eran algunhas das propostas que se incluían. "Nin a Xunta nin ningún outro Concello coma nós podería asumir esta proposta", dixo Valdés para, a continuación, engadir que tal proxecto só "está ben na súa imaxinación".
O Padroado espera que sexa a dirección do CMTF a que mova ficha, xa que Crespo pediulle un proxecto de mínimos; basicamente o orzamento polo que os directivos que ata agora levaron o conservatorio están dispostos a seguir co mesmo proxecto. Todo fai pensar que non será así.
Dous hándicaps que chocan co forte esforzo económico que xa ten que facer o Concello para manter os dous conservatorios frean o interese do Padroado en reforzar o de Música Folque; a baixa porcentaxe de alumnos de Lalín que ten (o curso pasado, só 7 de 80) e o feito de que del non emane ningunha agrupación. A situación contrasta ademais coa do Conservatorio de Grao Medio; aumentou 20 matrículas e dos 194 inscritos este curso, o 80% son da zona.
O orzamento global do Padroado Cultural -no que se inclúen os dous conservatorios, o Seminario de Estudos do Deza e Radio Lalín- ascenderá en 2008 a 576.900 euros, 57.700 máis que este ano, o que representa un incremento do 11,1%.
En parte, a subida está motivada pola obrigatoriedade legal de introducir novas materias e incluír en nómina a profesores que traballaban como autónomos, o que aumenta o gasto polo pago das coutas á Seguridade Social. Do esforzo económico que realiza o Concello para manter os dous conservatorios -que levan o groso do orzamento- dan idea os 430.000 euros de ingresos vía municipal, o que supón o 74,5% do total orzamentario. De Educación espérase que recalen 30.000 euros e da Deputación, 20.000. O capítulo de ingresos complétano as taxas (basicamente, as matrículas do alumnado), que suman 93.000 euros. No capítulo de gastos, destacar que máis do 80% recala en pagos de nóminas.
O orzamento do Padroado aprobarase este martes. E esta semana presentarase o documento económico completo do Concello, que irá a Pleno o día 27.
A partir da próxima campaña, os 'furanchos' non poderán vender alimentos elaborados no propio local nin tampouco viño embotellado, só de pipote. Ademais, estes establecementos terán un período límite de apertura en función de cando rematen o excedente de viño.
A Xunta pretende aprobar o xoves da próxima semana o Decreto de ordenación deste tipo de establecementos que abren uns meses ao ano para dar saída do viño sobrante da colleita. O obxectivo é "acabar cunha situación na que os furanchos terminan sendo restaurantes", explicou o conselleiro de Innovación e Industria, Fernando Blanco, quen puxo de manifesto que esta normativa se realiza en coordinación coa Consellería de Medio Rural e de Sanidade. Actualmente, calcúlase que existen uns 800 destes establecementos, sobre todo nas Rías Baixas.
Evitar a 'competencia desleal'
Blanco asegura que o regulamento dos furanchos respectará a tradición que supoñen, pero regulando o seu funcionamento para que "non se transformen noutra cousa" e deixen de ser unha "competencia desleal" con outros locais de hostalería. Polo tanto, pasan a ser un novo grupo de establecementos turísticos de restauración, diferenciándose dos bares, cafeterías e restaurantes.
Así, os "furanchos" terán que obter autorización de apertura e clasificación turística e licenza municipal, á parte de acreditar cada ano a declaración da produción de viño ante a Consellería de Medio Rural. Os establecementos deberán ter iluminación e ventilación natural, o viño non poderá ser embotellado, só de pipote, e os alimentos que se acompañen terán que cumprir normas de etiquetaxe e procedencia, sen que poidan ser elaborados no propio local.
Para unha maior seguridade na prestación dos servizos, este tipo de establecementos terán a obrigatoriedade de contratar unha póliza de responsabilidade civil que cubra danos por un mínimo de 90.000 euros.
En igualdade de oportunidades
Ademais de estaren sometidos á normativa turística, estarán suxeitos ás normas municipais, sanitarias e de accesibilidade, para ofrecer garantías de igualdade de oportunidades con outro tipo de establecementos, cos que actualmente compiten con vantaxes aproveitando "o baleiro legal" existente, segundo explicou o conselleiro.
Blanco ten claro que esta nova regulación suporá unha redución do número de "furanchos", xa que algúns acabarán converténdose en bares e outros desaparecerán por non cumprir a normativa. O próximo ano, a Consellería de Innovación, Industria e Turismo ten previsto realizar 150 inspeccións sobre este tipo de locais.
Ata o de agora non contemplados pola normativa
Ideados como locais nos que os viticultores se desfacían dos excedentes de viños das súas colleitas, os furanchos derivaron nalgúns casos en establecementos 'fóra da lei', que ofrecen comidas e banquetes sen as licenzas obrigatorias para bares e restaurantes.
Os furanchos predominan nas Rías Baixas, desde O Porriño ata Valga, e nalgunha parroquia de Betanzos (A Coruña). A progresiva "dexeneración" da súa finalidade orixinal, así como a contratación irregular de personal e a falta de garantías sanitarias na manipulación de alimentos, levou á intervención da administración.
"Igual que existen sidrerías en Asturias, aquí podemos ter loureiros e furanchos, pero debemos expulsar aos establecementos ilegais que usan esa denominación", manifestaba o director xeral de Turismo, Rubén Lois. A decisión de incrementar a vixilancia destes locais tomouse de forma definitiva despois de que a Federación Provincial de Hostelería de Pontevedra denunciara, a principios de xullo, un incremento do número dos furanchos en situación ilegal.
José Magaz Ledo, presidente da patronal pontevedresa, asegura que son moitos os que ademais de viño da casa serven "comidas e organizan banquetes sen estaren autorizados; esta situación supón unha forte competencia realizada de forma ilegal e que está a afectar ao sector".
Novo disco de Narf, Tótem. Á venda a partir deste 20 de novembro
Narf non detén o seu carácter creativo e quere amosar con este novo enfoque musical unha vertente máis do seu estilo propio, que mira á música en movemento, que parte das raíces para mesturarse cos ritmos doutras terras como Brasil, Cabo Verde, Mozambique ou Cuba, que absorbe as súas cores, os seus sabores e os seus matices. Tras o éxito de Só Tambor, o seu segundo disco está composto por melodías pop que lle dan forma a sons de todo o mundo.
Cando un viaxa polo mundo adiante alimentado por ningunha outra cousa que o interese pola arte, é bom deixar pegadas sobre as encrucilladas de camiños para atopar o camiño de volta a casa. Un tótem é un cruceiro sen brazos, un faro para os mariñeiros de terra. I este tótem marca máis de 20 anos de camiño, un camiño que comezou cando Narf deixou a súa casa con nada máis ca unha guitarra ao lombo.
Narf levantou este tótem cada día, con mimo e agarimo, con furia e paixón, aquí podemos atopar o canto delicado e o berro atroz, aquí están as fantasmas dos antergos, o choro dun neno, o beixo dun amante e os ollos no futuro. Aquí o amor é o que máis dá e o que máis nos doe. O que comezou coma un tótem persoal foi, finalmente, un tótem para todos nós. Porque neste TOTEM tamén se poden escoitar as voces e ver as sombras daqueles que tiñeron a sorte de camiñar un cacho canda el.
Tótem, o novo disco de Narf, vén cheo de influenzas árabes, flamencas, brasileiras, africanas? melodías pop que lle dan forma a sons de todo o mundo. Un álbum que nace de viaxes emocionais, con espazos íntimos (Santiago) ou confesións (O noso son).
11 novos temas para soñar e viaxar a lugares inesquecibles a través do son
Jogos populares
Exibiçom de dança africana
Teatro
Obradoiro de grafitis
Jantar popular
Globoflexia
Exposiçom fotografica (Gabriel Tizon)
Pandereteiras
Labrecos do tempo dos Sputniks [O Leo i Arremecaghona e García (Dios que te crew)]
Campo da lenha 19:00hs.
Pulpiño Viascón e a banda canalla (patxanga Corunha)
NAO (hard-core Vigo)
Dandy Fever (ska rocksteady)
Skacha (punk rock)
Apartir da 01:30 no Patachim
Pirats sound sistema (Barcelona-Sants)
Todo esto amenizado antes, durante e depois pola charanga Os Veraneantes
Señora Carmen, compoñente do grupo Malvela, grava o seu primeiro disco en solitario
"Aí, á beira desas escaleiras, gravamos o anterior videoclip". Poderían ser as explicacións de calquera banda de rock que triunfa nas listas da MTV, pero en realidade son as de Carmen Pérez Navasal, popularmente coñecida como Señora Carmen que, con 82 anos, ultima o lanzamento do seu primeiro disco como solista.
Unha forma de cantar emocionante e herdada doutra época
Co seu pano anudado ao pescozo e o seu bolso colgado do brazo, Señora Carmen podería pasar desapercibida nunha excursión de pensionistas, coma se fose unha das nosas nais ou avoas da Galicia rural, só que os estudos de gravación xa comezan a ser familiares para ela. O que non podería nin imaxinar é que algunha vez gravaría un disco como solista, e moito menos verse envolvida, nun vórtice de actuacións, entrevistas, fotografías e ata pouses diversas para a realización de videoclips.
Baixo a mirada protectora da súa descubridora e produtora, a cantante Uxía Senlle, Señora Carmen móvese con familiaridad polos estudos Casa de Tolos en Gondomar, onde ultima a gravación do seu disco, coproducido tamén por Segundo Grandío, ex compoñente de Sinistro Total. Logo de participar en dous traballos co grupo Malvela, á artista debutante xa non lle asusta o estudo: "A primeira vez pensei que iso de gravar era dificilísimo, pero agora xa se como é, un remiendo por aquí, outro por alí, cortan, cosen e coas máquinas fan o que queren. Iso non é un traballo complicado para min", explica con total naturalidade, á vez que recorda que "nesta vida xa fixen de todo, e cousas moito máis difíciles que cantar".
Logo dunha vida de moitos sacrificios, traballando duro no campo, ou camiñando ata 15 quilómetros de feira en feira cargando con ovellas ao lombo, enténdese que a gravación dun disco sexa para ela case unha diversión. Tras xubilarse do seu último traballo, como vendedora de froita, dispúñase a gozar plácidamente da vellez, ata que se cruzou no seu camiño un curso de canto, na súa aldea de Sanguiñeda, no concello de Mos.
Dese núcleo, impulsado tamén por Uxía, naceu fai dez anos o grupo de cantareiras Malvela, que publicou dous discos e realizado multitude de actuacións por toda Galicia, Euskadi, Madrid ou Portugal. "Se non existisen as Malvela, eu xa estaría medio chocha. A min o grupo deume a vida, faime estar activa, anímanme moito e como son a maior de todas, están todo o tempo pendentes de min, estou moi agradecida a todas", confesa emocionada, aínda que recoñece que, ao principio, resistiuse a entrar no grupo: "Eu non quería ir e leváronme enganada, para que cantase as vellas cancións dicían, e acabei cantando as vellas e as novas, xa non me deixaron saír".
Polo que se pode comprobar, as súas compañeiras de grupo fixeron ben en atrapala e en animala para que gravase o seu disco. "Tratamos de buscar para ela uns temas que mantivesen a melodía, e buscar outras letras tradicionais coas que se puidese repasar a memoria da súa vida, en relación co campo e as épocas duras", explica Ana Senlle, compañeira de Señora Carmen en Malvela e coordinadora musical do disco, que levará por título Na flor dúas meus anos, e estará no mercado a principios de decembro. O disco venderase con textos de Fran Alonso.
O resultado deste traballo é un disco emocionante, cuns magníficos arranxos, e cunha forma de cantar herdada doutra época. Ao longo de 11 temas, hai colaboracións de artistas consagrados como Doce Pontes, Xosé Manuel Budiño ou a propia Uxía, ademais dunha colaboración moi especial que pecha o disco: a do Señor Andrés, marido da artista. "Menos mal que empezou a ser artista de maior, que se todo isto píllaa de mozo seguro que me abandonaba e íase por aí con outro", chancea o Señor Andrés, coa complicidade da súa esposa, que non dubida en replicar: "Antes era el quen ía xogar a partida ao bar e deixábame soa, e agora son eu a que vou actuar por aí e el tense que quedar en casa".
Pero non todo son actuacións, porque no día a día, Señora Carmen, que xa ten 12 netos e dez bisnietos, segue facendo a comida para ata unha ducia de persoas que comen cada día na súa casa. E polas tardes traballa un pouco na horta, mentres pon a radio na fiestra e sobe o volume para escoitar os seus discos favoritos. "A música alégrame a vida e faime sentirme acompañada, tanto poño Treixadura como Manolo Escobar", confesa mentres espera ilusionada, aos 82 anos, a saída do seu primeiro disco.
A Sinfónica de Melide crea o musical "Gallaecia", que levará por varias cidades do País
A Orquestra Sinfónica de Melide interpretará nos escenarios da Coruña (Teatro Colón), Ferrol (Teatro Jofre) e Santiago de Compostela (Auditorio de Galicia) o musical Gallaecia nos primeiros meses de 2008, co patrocinio da Deputación da Coruña. Confirmouno onte o presidente da Deputación Salvador Fernández Moreda despois dunha xuntanza co director da Orquestra, Fernando Vázquez Arias.
A entidade provincial achegará 65.000 euros para promover as accións musicais da Orquestra Sinfónica de Melide comezando por Gallaecia o primeiro musical galego, un espectáculo de máis de dúas horas de duración que reúne nun mesmo escenario máis de cen artistas especializados en distintos campos tanto da música como da danza. Entre eles, ademais da Orquestra estarán a soprano Susana de Lorenzo, o tenor Alberto Cunha, os coreógrafos Andrés e Berna Carballeira, o grupo de folk Liorna e as cantareiras e grupo de baile da Agrupación Folclórica Trompo ós Pés.
"Por primeira vez na historia de Galicia vencéllanse as distintas vertentes para dar formato a un musical galego que reúne todas as estéticas e estilos practicados na comunidade: a música sinfónica, a folk, a popular e a melódica", segundo o responsable da Orquestra.
O espectáculo está dividido en catro partes:
Na primeira o protagonismo corresponde á Sinfónica de Melide, que fará tamén de nexo entre o resto dos apartados e interpretará, entre outras, as obras Rapsodia azul e branco, a Suite de muñeiras e A suite de valses galegos.
Na segunda parte, uniranse os ritmos de De Liorna.
Na terceira será a vez das cantareiras e do grupo Trompos ós pés.
Finalmente, centrarase o espectáculo na música melódica, con temas como Negra Sombra, Anduriña, Alecrín ou Teño saudade.
O quinteto Xúa presenta o seu primeiro disco editado por Galiza Sons
Xúa son un quinteto novo de moita experiencia. Novo porque debutan discográficamente como grupo, pero individualmente os seus compoñentes teñen participado en diferentes experiencias musicais que van desde tocar con grupos de longa historia como Brath ou Fía na Roca hasta actuar con agrupacións máis novas como Anubía ou Driade. Estas moitas horas de escenario nótanse nunha banda que, aínda que basa a súa filosofía sonora na tradición do folk galego, non renuncia a incorporación de ritmos procedentes doutras disciplinas artísticas que cheiran a jazz ou a funk. Tampouco renuncia o combo a aproveitar sons doutras culturas, como é o caso dos ritmos eslavos que se poden escoitar e que, supoñemos, proceden de Vazdim Yukhnevich, que se encarga do acordeón de botóns.
Outra das características de Xúa é a preeminencia da voz humana, neste caso a da estupenda Nuria de León, que é o vehículo dunhas letras que navegan por moitos temas diferentes. Xúa gravou o que se poden denominar como metacancións, posto que falan do que significa o oficio de músico, concretamente das loitas que moitas veces se establecen co instrumento no momento das afinacións. Neste mesmo campo artístico, os Xúa tamén falan dos que se dedican a cantar en «Cencantares» e dos afeccionados ao baile en «Non mirai». A banda tamén trata outra das características históricas dos músicos en Galicia: a lingua do barallete. O propio nome do grupo é unha palabra do barallete, posto que «xúa» significa «lume». A xerga era empleada con diferentes variacións por todolos oficios que tiñan un carácter ambulante como afiadores, capadores, paragüeiros ou os propios músicos.
Xúa tamén deixou sitio no seu primeiro disco para a literatura. A banda adaptou poemas como «Illas» de Celso Emilio Ferreiro, unha composición de García Lorca como «Danza da lúa en Santiago», que o grupo rebautizou como «Xotalúa», e unha traducción-adaptación dun texto de Eduardo Galeano titulado «Patas arriba» que Xúa bautizou como «Pregóns da lanterna máxica».
Con todos este mimbres musicais e literarios, o debú de Xúa é sorprendente pola súa madurez musical, o que os salvou de cometer os erros clásicos de principiantes e facturar un disco moi sólido e disfrutable en tódolos os seus aspectos: composición, execución e producción.
O grupo está formado Vadim Yukhnévich (acordeón e voz), Nuria de León (voz, arpa e frautas) Ramón Feáns (bouzouki, guitarras), Pablo Pérez (baixo e contrabaixo) e Xacobe Gallego (batería). Moitos deles teñen tocado con grupos como Brath, Fía na Roca, Anubía ou Driade.
"O mellor de gravar preto da casa é que cando se nos acaba o licor café podemos ir buscar máis"
Lamatumbá preparan novo disco, que poderemos escoitar alá por febreiro ou marzo. En 2006 gravaron Lume (para que saia o sol) en Euskadi. Desta vez, preferiron ficar na casa, no Val Miñor.
En Mañufe (Gondomar) hai unha Casa de Tolos, un dos estudios de gravación de máis sona do país. Alí levan dúas semanas pechados Lamatumbá, rematando o seu novo disco, que comezaremos a escoitar en febreiro ou marzo. Sacamos do estudio a Iván "Paquito de" Varela, saxo do grupo, para que nos descubra algúns dos segredos dunha das bandas con máis enerxía da Península. Prometen potencia e alegría, animados polo sol do outono e as provisións do Café Cultural Auriense.
Vieiros: Estamos impacientes. Cando escoitaremos o disco?
Iván Varela: Teremos o disco para febreiro ou marzo, pero antes esperamos poder sacar á rúa unha sorpresiña, para ir abrindo boca, con algúns temas. Será un maxi con algunhas cancións que non irán no álbum.
Que tal é gravar en Casa de Tolos? O último disco gravástelo en Euskadi; por que decidistes volver a Galicia para este?
Si, Lume gravámolo nos Gárate Studios e quedamos moi contentos con Kaki (Kaki Arkarazo, o produtor), pero esta vez Kaki tiña moito traballo e non podiamos facer coincidir as datas. Ademais, nós cambiamos de compañía, e a verdade é que Casa de Tolos ofrecíanos moita confianza, pola súa calidade. E ademais pola proximidade, claro
Notades moitas diferenzas por gravar en Galicia?
É moi cómodo, pero si que é certo que é moi diferente. O mellor de gravar cerca da casa é que cando se nos acaba o licor café podemos ir buscar máis...
Volvedes a casa despois de gravar ou quedades alí?
Estamos ficando nun camping en Baiona. E está moi ben erguerse pola mañá e ver a Ría de Baiona e o bo tempo que estamos tendo en novembro. Cando gravamos en Euskadi hai dous anos era un vendaval detrás doutro, chuvia, vento...
Iso vaise notar no disco? O bo tempo, digo.
Pois creo que si. Está quedando un álbum moi optimista e moi positivo. Debe ser o sol.
Resúltavos difícil levar ao disco a forza que tedes en directo?
Non é doado. E si que é certo que no primeiro disco quedamos coa impresión de que quedara un pouco frouxo nese sentido, un pouco baixo de potencia, que non tiña todo o poderío que temos nos concertos. E este vai ser diferente. O que pretendemos é que o disco impresione ao oído o mesmo que os concertos impresionan o oído e a vista.
Estades tendo moitas colaboracións, creo. Quen pasou pola Casa de Tolos?
Iso é o mellor de gravar na casa, que é moito máis doado que veñan amigos a colaborar. Guadi Galego gravou unha canción, e tamén Uxía vai facer unha achega, e o seu pianista. É divertido, porque polo estudio cruzámonos con moita xente, que está facendo cousas por aquí, como Budiño ou Malvela.
Que hai de novo no disco? Moitas sorpresas ou recuncades no voso estilo?
Non vai haber moitos cambios. Introducimos algúns ritmos novos, nos que aínda non se traballou excesivamente na música galega, como o funky ou o hip-hop. Pero no resto do disco están as nosas cumbias, merengues e pasodobres de sempre.
Disco, e supoño que despois xa a tocar...
Si despois de sacar o disco comezaremos a tocar por aí. Inmediatamente, e seguiremos até que poidamos. É o que nos apaixona, a ruta, o directo, a furgoneta...
Na xira sairedes fóra de Galicia, supoño. O público de fóra entende a Lamatumbá?
Si que nos entenden, non todos claro, pero enténdennos. Como pouco entenden o "Ai Dolores"; despois seguro que o "con que te lavas a cara" se lles escapa, pero mentres a música mova os pés...
Como foi tocar en Berlín no Popkomm?
Xenial, había un montón de xente circulando por aí, porque ao lado do noso concerto había outros catro. Moitísimos galegos que están en Berlín, e despois moitos cataláns e vascos e españois. Moi ben.
Estivestes en Chantada no Castañazo Rock? Como valoras estes primeiros intentos de recuperación do bravú?
Facía falla xa había tempo. O bravú estivo moitos anos aí arriba e despois foi esmorecendo, entre outras cousas pola falta de apoio dos medios e das administracións. Pero a xente que o viviu segue con el, escoitándoo e apoiándoo. Xa viches en Chantada como estaba iso cheo.
Pódese dicir que o bravú resistiu nuns anos moi duros, nos que non había nada, non?
Si, agora parece que a cousa vai mellorando, prográmanse máis concertos, e estamos vivindo un renacemento da música en galego. E se renace é porque a xente a demanda. A xente pide música en galego en todos os estilos.
Unha última dúbida: de onde é o licor café de Lamatumbá? Onde ides buscalo estes días?
De Ourense, sempre, do Café Cultural Auriense. Estamos patrocinados por eles.
Neste caso trátase do Caderno 12: Intervalos Cromáticos, de Xesús Vaamonde Manteiga. Esta serie de Intervalos Cromáticos responde á necesidade de completar todas as posibilidades de intervalos que podemos atopar na gaita, dende o Si4 ata o Re6. Deste xeito, o traballo técnico e didáctico queda organizado en tres cadernos progresivos de Intervalos.
Os epígrafes nos que se estrutura este caderno son os mesmos que os dos anteriores: Coñecendo a gaita, Intervalos cara unha nota, Progresións, Segundas, Terceiras, Cuartas, Quintas, Trinos... Os Trinos só fan referencia aos intervalos non vistos nos cadernos anteriores. Os exercicios están pensados para intérpretes avezados, non para principiantes.
O formato da revista é de tamaño A4, cunha cuberta a toda cor e conta con 84 páxinas de información moi útil para todos aqueles interesados no tema. O prezo da revista é de 15 Euros, pero farase un desconto do 20% a todos os que a compren na web:
Este venres 16 de novembro Os Cempes ofrecerán en Vigo o penultimo concerto da sua carreira.
Tras mais de 12 anos de andadura, a banda de ferrolterra está a piques de rematar a sua xira de despedida, que os levou durante todo este 2007 por toda Galiza e parte do estado español para despedirse do seu público como so eles saben facer, con moita festa.
Este venres a partir das 23:30h estarán no esceario da Sala Breogain de Vigo.
Anticipada 6? (A Revolta, Elepe e Discos Gong)
Na billeteira 8?
A celebración terá lugar nas pistas deportivas do Campo Roxo (rúa Moaña ? rúa Bueu), comezará ás 18.30 horas con xogos e actividades para os máis cativos (trompo, rá, canicas, aro, chave?), a partir desta hora comezarán a asarse e repartirse de forma gratuíta ata 300 kilos de castañas.
Xa ben entrada a noite, en torno ás 21.00 horas comezará o serán popular.
Durante o serán asaranse e repartiranse chourizos co seu pan e tamén haberá queimada. Todo para o barrio de Coia sexa unha auténtica festa na que convidamos a participar á cidadanía enteira.
Valença recebe o XII Encontro Nacional de Tocadores de Concertina e Cantadores ao Desafio no fim de semana de 16 a 18 de Novembro, na Praça Forte. A iniciativa é da INATEL e da Câmara Municipal de Valença.
As concertinas e os cantares ao desafio são o motivo para três dias de festa em Valença não só em palco na Praça D'Armas, mas também com muitas rusgas pelas principais ruas e praças da zona histórica. Para cima de 450 é o número estimado de participantes oriundos de toda a Peninsula Ibérica.
O programa desenvolve-se entre 16 e 17 de Dezembro tendo por palco a Praça-Forte de Valença.
Para o dia 16 de Novembro está marcado um jantar tipico, ao toque da concertina, numa unidade hoteleira da região, com a presença dos participantes no encontro, numa iniciativa da Confraria da Concertina.
No sábado 17 de Novembro as ruas da Praça-Forte de Valença serão o palco de rusgas de concertinas a cargo das escolas de concertina participantes no encontro.
Também, no sábado, à noite, a partir das 22h decorrerá o X Serão de Tocadores de Concertina e Cantadores ao Desafio com destaque para a apresentação do espectáculo "Augusto Canário e Amigos".
Referência especial, ainda, para a homenagem ao valenciano Carlos Pedrosa eximio tocador e construtor de concertinas.
O principal dia do XII Encontro Nacional de Tocadores de Concertina e Cantadores ao Desafio será o domingo, 18 de Novembro, com a abertura do secretariado às 9h na Casa Mata das Portas da Coroada, na Fortaleza.
A partir das 10h30 começam as rusgas das concertinas pelas ruas da zona histórica.
O grande espectáculo está marcado para a tarde, a partir das 14h30, na Praça D'Armas da Fortaleza com actuações dos vários grupos e tocadores individuais que mostrarão as suas habilidades na arte de tocar e cantar ao desafio e nas desgarradas.
Loretta Martin, Dub Incorporation e Horace Andy tocarán no Concerto Solidario en homenaxe aos voluntarios do Prestige que se celebrará no Multiusos do Sar de Santiago este venres a partir das 21 horas.
Os galegos Loretta Martin mesturan sons funkis con soul e música electrónica e brasileira. As letras en galego e o xogo coa elasticidade das palabras son algunhas das pegadas chave do conxunto coruñés. Actuarán tamén os franceses Dub Incorporation, que funden a protesta social con ritmos tan variados como o ragga, reggae, ska raï e rock. E o xamaicano Horace Andy, unha das voces máis personais do reggae actualmente, e un habitual colaborador nos traballos do grupo Massive Atack.
O acceso ao concerto é de balde,así como o despregue de autobuses que partirán dende a estación de Renfe até o multiusos. Este servizo de transporte gratuíto comezará a funcionar a partir das 19:30. Ademais das actuacións musicais, no Sar haberá tamén unha exposición de fotografía de Xurxo Lobato.
? EXPOSICIÓN?VISITAS DE CENTROS ESCOLARES (2 de Novembro ao 18 de Novembro)
A exposición terá lugar no Museo Municipal Manuel Torres de Marín, está integrada por fotografías, recortes de prensa da época, os instrumentos que usaban, vestiario do cuarteto, Asociación de Gaiteiros Galegos referencias visuais da súa zona de influencia e todo elo acompañado de fichas explicativas que faciliten a súa comprensión.
A exposición permanecerá aberta durante toda a mostra. O Horario do museo é de 11:00 a 14:00, e de 18:00 a 21:00. Pecha os luns, e os domingos só abre pola mañá.
Durante a exposición organizaranse visitas didácticas dos centros escolares que estean interesados e nas que se lles entregará material didáctico, se lles dará unha charla sobre a música tradicional e sobre os cuartetos en particular.
? CHARLA TÉCNICA (Domingo 18 de Novembro 11:00)
O catedrático de Música da Universidade de Santiago e autor do estudo científico que deu froito ao tomo do "Cancionero gallego", Carlos Villanueva, xunto con Luis Costa, profesor de Historia da Música na Facultade de CC. da Educación de Pontevedra e director do Conservatorio de Música Profesional ?Manuel Quiroga? de Pontevedra, serán os encargados de falarnos dos cancioneiros Galegos.
? MESA REDONDA ?Concursos de Cuartetos? (Domingo 18 de Novembro 12:30)
Na mesa redonda ou coloquio, analizarase un tema de actualidade que afecta os cuartetos e o seu futuro, tomarán parte nela músicos, artesáns e periodistas de prestixio na nosa música. Farase unha síntese do tratado que estará a disposición de todo o mundo na páxina web www.gaiteirosgalegos.com. Participantes: Xosé Luís Miguélez, Titulado Superior en Música tradicional Galega; Juan José Fernández, Estudioso da música tradicional; Iván Costa, Mestre de Gaita; Andrés Vilán, Percusionista.
? CONFERENCIA (Domingo 18 de Novembro 19:00)
Pablo Díaz Carro, membro de Ruote, fará unha semblanza deste grupo, para despois abrir un diálogo con Pepe Temprano, gaiteiro nacido no seo deste mítico cuarteto.
A conferencia irá acompañada dun material de apoio que se entregará aos participantes.
? ACTUACIÓN MÚSICAL ? PECHE DA MOSTRA (Domingo 18 de Novembro 20:30)
Pecharase a mostra coa actuación dos gaiteiros do Grupo Eidos, con Pepe Temprano, que nos amosarán unha pequena parte do repertorio dos Tempranos.
A Concellería de Xuventude e Voluntariado do Concello de Cangas presentou o pasado 6 de novembro unha nova edición do proxecto OBRADOIROS MUSICAIS, que como xa sabedes é unha iniciativa que pretende afondar na formación musical dos novos artistas, achegando a Cangas a diferentes músicos de diversos estilos musicais.
Nesta ocasión achegaremos a Música Tradicional, e para escomezar contaremos coa experiencia e a acreditada calidade de catro músicos de gaita, percusión, requinta e canto tradicional.
Mestres dos Obradoiros
ALBERTO COSTAS: Percusión
LOLA FERNÁNDEZ PARADA (Lola de Ribeira): Canto
EDELMIRO FERNÁNDEZ: Gaita
XOSE LIZ DE CEA: Requinta
IV FESTIVAL CELTIROCK ? VILAR DE PERDIZES (na raia con Portugal)
Vai realizar-se nos dias 16, 17 e 18 de Novembro de 2007, em Vilar de Perdizes, a 4.ª edição do Festival Celtirock.
Ao contrário do que aconteceu nas últimas três edições, nas quais o festival aconteceu em Montalegre, a organização decidiu, este ano, mudar o festival para Vilar de Perdizes, numa viragem que acrescentará mais-valias ao mesmo, nomeadamente, através de uma participação mais activa da população local na planificação e desenvolvimento das diversas actividades. Esta aldeia, conhecida pela realização do Congresso de Medicina Popular, demonstra uma grande abertura relativamente a novas propostas culturais, reconhecendo a sua importância no desenvolvimento sócio-económico local.
Para os que se deslocarem neste fim-de-semana ao festival, será possível participarem em concertos de grande qualidade que vão desde a música tradicional dos portugueses Banda Futrica e Gaiteiros de Pitões até à pureza celta irlandesa dos alemães Paddy B & Tom Hamilton, às actuais tendências folk-jazzísticas dos portugueses Ginga e ao minimalismo dos galegos Anxoblastrio. Para os que desejarem haverá também exposição e venda de artesanato, licores, chás e ervas medicinais. Os mais resistentes poderão ainda, ao fim da noite de sábado, provar a deliciosa queimada esconjurada pelo Pe. Fontes.
Durante as tardes de sábado e domingo, haverá animações de rua, jogos populares e visitas guiadas ao património construído da aldeia (forno do povo, lagar, entre outros).
Os visitantes poderão ainda observar um vasto património arqueológico situado na zona envolvente: Penedo de Ramezeiros, Penedo de Caparinho, Altar da Panascrita, Olas de S. Marinha, etc.
A organização, a cargo da Associação Invensons, conta com o apoio do Instituto Português da Juventude, da Delegação Regional da Cultura do Norte, da Freguesia de Vilar de Perdizes e da Associação de Defesa do Património de Vilar de Perdizes.
16 . NOVEMBRO . 2007 ? Sexta-feira
- 20h30m ? Abertura do festival ? Barraquinhas de exposição e venda de licores, compotas, artesanato, chás e produtos locais ? pão, castanhas, entre outros)
- 21h00m ? Projecção do documentário ?Vilar, Terra de Abril?
- 22h30m ? Concerto ? GAITEIROS DE PITÕES (Portugal)
- 23h ? Animação nos bares da aldeia com tocadores tradicionais
17 . NOVEMBRO . 2007 ? Sábado
- 14h ? Abertura das Barraquinhas de exposição e venda de cd?s, licores, compotas, artesanato, chás e produtos locais ? pão, castanhas, entre outros.
- 15h ? Visita guiada ao Penedo de Ramezeiros, à Sra das Neves e a um Forno de Pão em funcionamento.
- 16h - Animações de Rua, Jogos Populares e Workshops.
- 20h30m ? Concentração junto à casa do Povo: Animações de Fogo com ?Fachuncos?.
- 21h ? Concerto ? ANXOBLASTRIO (Galiza)
- 22h ? Concerto ? PADDY B & TOM HAMILTON (Alemanha)
- 23h ? Concerto ? GINGA (Portugal)
- 24h ? Distribuição Gratuita da Queimada
18 . NOVEMBRO . 2007 ? Domingo
- 14h ? Abertura das Barraquinhas de exposição e venda de licores, compotas, artesanato, chás e produtos locais ? pão, castanhas, entre outros.
- 15h ? Visita à Exposição Fotográfica do ?Auto da Paixão? de Vilar de Perdizes.
- 15h30m - Visita guiada ao Altar da Penascrita, a um lagar de vinho e a dois Fornos de Pão em funcionamento.
- 16h - Animação de Rua: Jogos Populares
Con case dúas décadas de traballo ás súas costas, o grupo Fía na roca é un referente imprescindible da música folk galega. Sempre inconformistas e arriscados, a súa traxectoria está marcada polos continuos cambios e evolucións. Desde o seu nacemento, o grupo apostou pola procura de vieiros e xeitos de expresión musical afastados, máis que intencionadamente, dos xa percorridos por outras formacións. A súa inicial vocación de grupo instrumental trocou coa chegada de Sonia Lebedynski; unha muller que, tras colaborar con Susana Seivane, achegou a Fía na roca uns novos horizontes sonoros que na actualidade son extensamente aproveitados polo grupo. O éxito comercial que, paradoxicamente, nunca antes fixo xustiza á gran calidade da proposta musical de Fía na roca, de seguro que os acompañará nesta nova andaina na que aspiran a conquistar os mercados internacionais. Co único dos músicos fundadores que segue en activo no grupo, Xosé Ramón Vázquez, repasamos a actualidade de Fía na roca e falamos do seu novo disco: Vente Vindo.
Neste novo disco de Fía na roca hai moitas novidades, entre elas algúns cambios entre os compoñentes do grupo. ¿Que pasou?
A finais do verán de 2005 producíronse novos cambios no grupo. Un dos puntais do Proxecto Fía, Xabier Bueno, decidiu dedicarse a novos retos profesionais fóra do mundo da música. Tamén Cris Gándara tomou unha decisión similar. Cubrimos as dúas vacantes coa entrada de Roberto Rama (gaita, low whistle e saxo), que substitúe a Xabier e reforza a ligazón de Fía co mundo tradicional, e de Xabier Olite (baixista e ex compoñente da Psicofónica de Conxo), que cubre o oco deixado por Cris e chega experiencia e peso á nova formación. Isto dos cambios na formación é xa unha característica propia da casa; Fía Na Roca mantense, ao longo dos anos, máis como un proxecto musical aberto que como un grupo de persoas concretas. Non obstante, catro dos actuais membros levan no grupo máis de dez anos; á parte de Sonia, que está en Fía desde o ano 2001. Iso nótase e moito, cada día sentímonos máis grupo e os nosos lazos afectivos e musicais son máis estreitos. Isto permítenos afrontar retos como a gravación deste disco, que noutro contexto sería impensábel.
Unha das renovacións ou novidades que achega este novo traballo ten que ver coa propia estética do disco ¿non?
Si. Despois do anterior traballo, Dez anos ao vivo, parecíanos que era un bo momento para renovarnos, mesmo esteticamente. O "envoltorio" do novo disco achega cor e optimismo a esta nova etapa, fuxindo unha vez máis dos tópicos estéticos do folk.
Ao incorporar no grupo a un compoñente cunha voz tan fermosa como a de Sonia, o lóxico era sacarlle todo o partido posible. ¿É esa outra das novidades que nos ofrecedes?
Vente vindo é un disco feito cun novo enfoque, de xeito distinto aos nosos traballos anteriores. Nos primeiros discos faciamos música instrumental, aínda que a partir de Contravento, coa chegada de Sonia, comezamos a introducir algúns temas cantados no repertorio. Co paso do tempo o canto foi cobrando un maior protagonismo dentro do grupo e agora damos un xiro importante porque dos 14 temas, 10 son cantados. Isto dános pé a abordar un aspecto da música tradicional galega que tiñamos pouco traballado e permite que manexemos un repertorio máis amplo.
é un disco feito cun novo enfoque, de xeito distinto aos nosos traballos anteriores. Nos primeiros discos faciamos música instrumental, aínda que a partir de coa chegada de Sonia, comezamos a introducir algúns temas cantados no repertorio. Co paso do tempo o canto foi cobrando un maior protagonismo dentro do grupo e agora damos un xiro importante porque dos 14 temas, 10 son cantados. Isto dános pé a abordar un aspecto da música tradicional galega que tiñamos pouco traballado e permite que manexemos un repertorio máis amplo.
O voso obxectivo foi sempre o de ofrecer unha música actual, baseada na nosa tradición musical. Esa tradición ¿está máis presente neste novo disco?
Posiblemente si. Moitas das pezas proveñen de coplas tradicionais, aínda que sempre están tratadas e reelaboradas desde o noso punto de vista. Desde os primeiros tempos do grupo pensamos en crear unha proposta musical baseada na música tradicional galega, pero que fora máis aló, sen limitacións formais nin estilísticas. Sempre pretendimos ser heterodoxos, xa que case ningún de nós viña do tradicional e era o que nos apetecía facer, pero con todo o respecto do mundo pola tradición e a xente que traballa nela. Tampouco contamos contos, a nosa música non é tradicional pero ten moitos elementos tradicionais dentro dela que, xunto coas nosas achegas, lle dan un carácter e unha personalidade propias. Como sempre, hai unha mestura de tradición, arranxos e composición que se funden en cada unha das novas pezas e ao longo de todo o disco.
Ademais de renovar o folk galego, musicalmente ¿sempre vos estades renovando vós mesmos?
Pretendemos non estancarnos, non acomodarnos nin vivir de rendas. Este grupo foi sempre un proxecto musical, por riba de todo, que ata agora deu moito traballo, poucos cartos e algunhas satisfacións. Doutra banda, é lóxico que ao longo dos anos vaian mudando os proxectos vitais dalgúns compoñentes e que se vaian producindo alguns cambios na formación. O mesmo acontece coa música que facemos, que procuramos que sexa nosa, que estea dentro da nosa liña, pero permitindo que vaia evoluíndo en cada novo disco; de xeito que nos guste a nós, nos ilusione e nos motive para seguir facendo cousas.
Desgraciadamente ata agora, Fía na roca foi sempre de moi alta calidade, pero de relativo éxito comercial; pero do que sempre puidestes presumir foi de contar cun gran número de fans incondicionais. Este golpe de temón na traxectoria, ¿pensades que é do seu agrado?
Polo que nos contan e polas mensaxes que deixan na nosa web, semella que si. Penso que estarían menos contentos se comezaramos a facer versións de nós mesmos, a repetir o que xa temos feito. Unha persoa á que lle guste Fía ten asumido que non somos un grupo conservador, que na nosa proposta artística vai incluída unha certa dose de risco e de inconformismo. Por suposto que unhas pezas gustarán máis e outras non tanto, pero iso xa vai depender de cada persoa. O que está claro é que somos pouco calculadores e cando facemos pezas novas non estamos pensando no éxito nin na acollida comercial que poidan chegar a ter. Iso, no mundo de hoxe, ten o seu valor e hai xente que o recoñece e o estima.
Máis novidades; nesta nova entrega hai moito máis traballo conxunto no que se refire á parte creativa ¿non?
É certo, tamén no aspecto creativo hai novidades, xa que neste disco foi todo o grupo o que participou na elaboración da música, a diferenza de anteriores traballos nos que todo xirabaa arredor dalgúns membros moi concretos. Por fin, varios dos músicos de Fía deron un paso adiante e asumiron responsabilidades creativas, o que deu como froito un disco máis variado e no que se funden ideas de máis persoas.
Para a gravación deste novo traballo quixestes recuperar un xeito de traballo que semellaba bastante esquecido, o de gravar todos xuntos nun "directo de estudio". ¿Por que esa decisión?
Desde o noso anterior disco (gravado en directo real, auténtico e con público) reflexionamos bastante sobre a conveniencia de seguir facendo os discos de estudio do xeito convencional, é dicir, gravando cada músico por separado, por pistas. Parecíanos que ese sistema non era o máis acaído para nós, por ser lento, caro e cuns resultados correctos pero fríos. Este xeito de gravar foi importado fundamentalmente do pop e chegou a se converter nun estándar en todo tipo de música que non fose a clásica ou o jazz. Pero nós decatámonos de que unha toma de son xeral, con todo o grupo tocando xunto, tiña moita máis forza emocional e interpretativa que a gravación por pistas.
¿Cales son os inconvenientes e cales as vantaxes de gravar dese xeito?
Isto obriga o grupo a ensaiar e saber tocar as pezas antes de gravalas e non despois, como acontecía antes. Así, no momento de gravar todo está moito máis rodado e nótase no resultado final. Xa que, grazas aos ordenadores, hoxe o mercado está cheo de discos perfectos, sen nengún fallo audible, pero aos que lles falta a forza da interpretación colectiva, decidimos arriscar e facer un disco con algús erros pero que soara verdadeiro. Penso que conseguimos as dúas cousas. Os inconvenientes deste sistema son que o grupo ten que ensaiar moitos meses antes de gravar e ser quen de tocar de verdade as novas pezas, como nun concerto.
¿Tivestes que repetir moitas veces? ¿Canto tempo vos levou a gravación?
As tomas son xerais, polo que non se corrixen fallos de ninguén en concreto. O que se fai é gravar a peza repetidamente ata que sae ben, así de simple. As avantaxes son a rapidez de gravación (Vente vindo gravouse en catro días) e os resultados musicais. As tomas teñen moita máis forza e soan máis reais e verdadeiras.
¿Satisfeitos co resultado final?
Estamos moi satisfeitos sen caer na autocomplacencia. Sabemos que todo é mellorable e exercemos a autocrítica como xeito normal de traballo. Somos moi conscientes do que non quedou ben de todo, pero unha vez feito o disco procuramos ver máis o que ten que o que lle falta. Tampouco se pode un obsesionar coas perfecións, porque se non estariamos gravando a mesma música toda a vida. Para Fía, un disco non é unha obra trascendente senón máis ben unha foto musical dun momento concreto da vida do grupo. Nese senso, Vente Vindo achega un novo camiño, novas ilusións e a posibilidade de darnos a coñecer polo mundo coas forzas renovadas.
O disco en xeral é un auténtico goce para os sentidos, pero unha peza en concreto chama moito a atención, a que titulades Diferenzias. Contádenos a peculiar historia dese tema.
Unha liña de traballo que vimos mantendo desde hai anos é a de poñer en valor obras de compositores galegos clásicos, a maioría delas moi descoñecidas e que son pequenos tesouros agochados da música galega. Fixémolo con Xoán Montes, Mauricio Farto e, neste disco, imos un paso máis alá facendo unha versión da peza Diferenzias sobre la gayta (Variacións sobre a gaita), que nos chegou en forma de manuscrito datado en 1706 e que atopou o noso ex baixista e amigo, Cris Gándara, na Biblioteca Nacional en Madrid. Está composta polo organista de Alcalá de Henares Fray Antonio Martín y Coll, e nós propoñemos a hipótese de que este home escoitou tocar a gaiteiros galegos da época e decidiui facer unha composición tomando prestadas algunhas das melodías que lles escoitou. É incríble escoitar nesta peza de hai 300 anos algunhas melodías que se seguen a tocar hoxe en dia e que aparecen máis ou menos recoñecibles nos cancioneiros galegos.
Unha peza formada por unha alborada e unha muiñeira, digna de escoitar con cariño. Facer esta caste de "descobrementos" énchenos de satisfación.
De datas de concertos ¿como van as cousas?
Bastante ben, para o que é a media histórica de Fía, e penso que iremos a máis. Outra novidade desta etapa é a nosa axencia de contratación, Abada, que acaa de encher un oco fundamental para o bo funcionamento do grupo. Están a traballar sobre todo de cara ao mercado exterior e estivemos a comprobar, ao longo deste ano, que podemos facer moitas cousas fóra de Galiza. Na música galega hai un tremendo déficit de comercialización e temos que pelexar por venderlle a nosa música ao mundo. Se non tomamos conciencia disto, teremos grupos de primeira orde tocando soamente en Galiza. Isto non é bo e impide a viabilidade dos grupos, porque o gran "problema" da música galega parece ser o exceso na oferta de grupos. Ninguén sabe o porqué, pero o caso é que en Galiza hai talento e creatividade en abundancia, polo que temos que pensar dunha vez por todas en termos globais e non locais para mover os grupos.
Neste verán tivestes a oportunidade de participar no Festival de Lorient. Para vós, participar nun festival desa categoría ¿ten algo de especial?
Si, ese festival en concreto é moi especial. Foi unha grande oportunidade para asomar a nosa música a un público esixente e con moito criterio. Demos tres concertos e tivemos unha moi boa acollida, xa que Fía é recibido como algo novo e con peso propio. Alédanos ver que a nosa música conecta moi ben con públicos de todo tipo e procedencia; e tamén nos enche de ilusión ver que alí se valora moito o que facemos. Agardamos que se abran outras portas a partir de Lorient e tentaremos saír polo mundo o máximo posible.
Sen desmerecer a ningún deles, pero entre un festival multitudinario, no que o público chega a converterse nunha masa impresionante, e un festival deses máis "familiares", nos que o público pode non ser tan numeroso, pero si máis próximo ¿en cal vos sentides máis cómodos?
Cada cousa ten o seu atractivo e as duas formulacións poden ter o seu espazo. En xeral, Fía ten tocado moito máis en festivais medianos e pequenos que en grandes eventos musicais. O problema do folk é que non é unha música de maiorías. Isto para nós non é ningún problema, pero se un festival aposta pola cantidade, necesariamente vai ter un público diverso que
nunha boa parte non acode pola música. É dicir, que se ao público dun festival non lle interesa a música dese festival, pois mala cousa. Daquela, nós o que dicimos é que preferimos menos "masa" e máis interese polos artistas que tocan.
Neste novo traballo tamén musicades textos de autores galegos ¿non?
Si. É outra cosa nova para nós, a de musicar textos. Estreámonos cun clásico de Rosalía, Noite negra, e cunha adaptación de textos de Rafa Villar, Casa ou sombra.
Este novo disco ¿a través de que canle o ides distribuír?
Este disco foi editado por nós mesmos e ímolo distribuír a través de Lonxa Cultural, unha plataforma de distribución acabada de crear que pode ter moita importancia na comercialización da música galega.
¿Pódese mercar tamén a través da vosa páxina web?
En formato dixital si; e tamén están as ligazóns para atopalo en CD. De todas maneiras, está ben distribuído nas tendas de discos e superficies comerciais.
Esa páxina tamén se anovou?
Estamos tentando dar moito pulo á nosa web, tanto no deseño como nos contidos. Queremos ofertar algo atractivo e dinámico, no que haxa descargas de vídeos, música e máis cousas. Gustarianos que a nosa web sexa unha forma de comunicación cos nosos seguidores, cos programadores, xornalistas, etc. Está tendo boa acollida e pensamos que aínda terá moita máis importancia no futuro. Máis información en: www.fianaroca.com
Os alumnos da Escola de Artes e Oficios concentráronse onte ante a porta para esixir o comezo das clases de pintura, encadernación, palillos, son e música moderna, así como as materias correspondentes ao conservatorio de música tradicional.
Os estudantes reclaman ao Concello que poña profesorado mentres se resolven os problemas de contratación para garantir os ensinos que se imparten no centro. Dubidan de que as clases comecen antes do nadal.
A concelleira de Educación, Laura López, explicou onte que todo esta resolto e que só hai que esperar a que se cumpran os prazos para as contratacións
O Mércores 14 ás 22,00h. celébrase un novo Serán de outono. Unha cita para todos aqueles e aquelas que queiran pasar un serán de ruada practicando os bailes tradicionais co acompañamento musical de catro agrupacións: Donaire, Estivada de Calo, Xa Son Faif e Gaiteiros do Norte.
Os quioscos galegos xa teñen á venda o primeiro número da revista ?Retranca?, unha publicación mensual, dirixida e editada por Kiko da Silva, que pretende recuperar a tradición humorística galega. Escrita integramente na lingua do país e coa participación dos grandes nomes do humorismo galego, o proxecto intentará analizar, con bos chistes gráficos, dos que fan pensar máis que rir, a actualidade do país, sen censuras e con conciencia crítica. Atentos todos os poderes, non se librará ninguén
Lerasnos de morto, se non nos les de vivo. Con este lema sae á rúa o primeiro número da revista de humor gráfico galego Retranca. Apadriñada pola Santa Compaña e cunha tirada mensual de 8.000 exemplares, a 2,20 euros cada un, o proxecto vén cubrir un baleiro que había no país. Kiko da Silva, o seu director e editor, con ampla experiencia previa neste tipo de publicacións, desvela os segredos do proxecto.
¿Como xurdiu a iniciativa?
É un proxecto ó que lle levaba dando voltas hai un ano. Xorde das miñas experiencias como profesional dentro doutras revistas, como Golfiño, Mister K, El Jueves, nas que aprendín como funcionaba unha revista. Parecíame que había un baleiro dentro do mercado galego moi apetecible, o das revistas de humor, xa que nestes momentos, dentro do Estado, só hai unha, que é El Jueves, á que lle vai bastante ben, pero que se centra en temática estatal, as cousas máis locais pasan desapercibidas nela. En Galicia ocorren moitas cousas e case nunca teñen transcendencia nos medios estatais pero si que teñen moito interese e demanda de información por parte da xente de aquí. Daquela, decidín botar a andar o proxecto e creo que é o momento idóneo, xa que estamos nun momento clave para Galicia, de cambio, no que temos que facer que todo o que nos falta na nosa terra cambie para mellor e a única maneira de cambiar as cousas é creando opinión.
¿O humor crea opinión?
Claro. O humor é unha maneira de facer opinión non bélica, senón desenfadada para que o intelecto non sexa sisudo e non bote para atrás á xente. Nós queremos crear opinión e debate non só nos que se dedican ás tertulias e ó xornalismo senón na xente da rúa que ó mellor non está tan ó día das noticias nin da política nin dos problemas sociais que nos rodean.
Digamos que ?Retranca? vai ser ?El Jueves? galego...
A xente compárao porque é á única revista que hai no mercado, pero nós collemos moitas referencias tamén doutras publicacións que xa non existen, como Hermano Lobo ou La Codorniz, nas que tamén hai moita presenza de texto literario, algo que comezaremos a usar no número dous. Será un suplemento dentro da propia revista, parodiando un xornal, onde vai predominar o texto. En Galicia non só hai bos debuxantes e humoristas gráficos, senón tamén bos humoristas literarios. Temos como referencia as mellores revistas, pero queremos xerar unha completamente distinta, e facela collendo as cousas que son os nosos fortes en Galicia, un tipo de humor moi determinado, uns temas distintos ós do resto do Estado e facendo seccións que poden funcionar moi ben aquí. Por exemplo, temos unha que é A Telegaita, e é que só temos unha televisión pública en Galicia e nunca se parodiou. Tamén queremos facer parodia de todos os nosos costumes. Hai unha sección que se chama Temas de Hoxe, que fan Leandro e Alberto Guitián, na que se parodiarán desde os costumes clásicos ós máis actuais dos galegos, desde beber en cuncas de barro o viño, ou facer botellón aínda que chova a chuzos e faga un frío que pela ata a matanza do porco... consiste en darlles a volta ós nosos tópicos e rirnos de nós mesmos.
Trátase de recuperar a tradición humorística galega que había. ¿Estaba perdida?
A retranca non é algo malo nin temos por que perdela. Ultimamente había uns artigos e declaracións pululando por aí de Barreiro, Manolo Rivas e Xaquín Marín, que abrían un debate intelectual sobre se a retranca era boa ou mala e se os galegos tiñamos que seguir téndoa ou non. Iso non se escolle. A retranca tela e non podes prescindir dela. E é que criticar a retranca xa é ser retranqueiro e entramos no bucle de non desfacernos nunca dela. É algo noso. Sería como se naces en Sevilla e queres quitarte o acento andaluz, é unha estupidez, estás loitando contra algo que é natural e que non ten nada negativo. O que nos falta ós galegos é estar orgullosos das nosas raíces e orixes e explotalas e demostrar que non por ter esas raíces somos peores que a xente doutros sitios e non ten nada malo recoñecelas. Á parte disto, agora as orixes globalízanse e custa máis que as costumes sexan puros, pero podemos evolucionar a retranca galega dunha maneira natural e lóxica e coherente cos nosos tempos. Ademais, a retranca tampouco é tan galega como pensamos e está presente en moitos sitios. De feito, na revista publica xente de Granada, de Madrid, de Colombia, e teñen retranca, ás veces, incluso máis que os propios galegos.
Ou sexa que iso de que a retranca só se entende en Galicia non é certo...
Iso é un tópico. De todos os xeitos, si que é certo que hai distintos tipos de retranca e os galegos temos un sentido de facer humor moito máis de dobre sentido e de mala hostia que no resto de España, algo que ó mellor fóra de aquí non se entende e por iso se di que cando un galego fai humor, a xente de Madrid ou de Barcelona non se decata, aínda que non sexa retranca, pode ser ironía ou unha forma de ver a vida distinta. Á parte diso, os chistes de Castelao beben do humor gráfico de Alemaña e incluso dalgún autor ruso e hai humoristas españois que teñen moita retranca e usan como referencia a Castelao. É un tipo de humoris-mo, que á parte de facer rir, fai pensar, e ás veces, cando o humor fai pensar, a xente tómao en serio, aí está a diferenza, en que hai humoristas que van máis alá e intentan facer crítica social ou crear debate.
A revista é toda en galego, malia ter colaboradores de fóra...
Trátase de normalizar a edición en Galicia. Sempre estamos coa problemática do idioma e esta é unha revista para os de aquí e non ten lóxica facela noutra lingua, xa que se ti tes unha gheada ou un seseo e á hora de facer humor o traduces, estás desfacendo a maneira de falar que puidera ter un galego e probablemente os chistes en castelán non terían ningunha graza. Traducindo ó galego a xente de fóra facemos tamén que a edición teña maior interese, é unha promoción da nosa lingua.
Na revista van participar os grandes nomes do humorismo gráfico galego ?Miguelanxo Prado, Manuel Rivas, Xaquín Marín, Pinto e Chinto, Kohell, Leandro, Luís Davila, Andrés Meixide, Alberto Guitián, Jacobo Fernández e os colectivos Pestinho+1 e Reizentolo?. Tivo moi boa acollida o proxecto no sector...
Si, o sector entregouse, toda a xente coa que quixen colaborar dixo que si e moitos outros que quedaron fóra, xa que a revista ten páxinas limitadas e non podían entrar todos os que me gustaría, pero esperemos que dure o suficiente para que por Retranca pasen todos os humoristas gráficos galegos e dar unha visión global. Os que están agora son unha boa selección e variada. A min interesábame mostrar as distintas xeracións e as distintas maneiras de entender o humor gráfico en Galicia e mostrar que se podía facer unha publicación de calidade con xente de aquí.
Un dos grandes problemas dos proxectos deste tipo é o financiamento. ¿Como se subvenciona ?Retranca??
Subvención non ten, por lóxica. Retranca pretende ser unha revista sen cancelas e sen ningún tipo de censura e penso que os cartos públicos non se deben de usar para criticar a xente que os está utilizando despois para levar o país adiante. Retranca sobrevivirá coa aceptación do público, dos lectores, e coa publicidade que teñamos nela, e logo, se hai algún concello que queira publicitarse, benvido sexa, pero que saiba que non vai quedar libre de crítica. Aquí trátase de facer humor de actualidade e satírico-político. Tamén, por iso, este proxecto leveino a cabo eu só montando unha editora propia, xa que tampouco tiña sentido levalo a unha editorial tradicional, nas que si que as subvencións lle serven de grande axuda. Eu non lle vou pedir a un editor que se meta co poder para que despois perda a subvención de quenda e fastidie todo o seu proxecto editorial. Creo que unha revista así pode ter saída e sobrevivir sen axudas públicas, ó mellor estou equivocado, pero hai que intentalo. O que si está claro é que hai demanda dunha publicación así, a resposta foi inmellorable e estamos sorprendidísimos da cantidade de xente que nos escribe, nos pregunta e está pendente desta revista e iso quere dicir que hai interese polo debate, polo que sucede e polo humor en Galicia.
Ou sexa que ti recoñeces que meterse co poder trae problemas...
Non. Eu recoñezo que a ningún político lle gusta que lle critiquen o que fai. É algo lóxico, a ningún de nós nos gustaría que houbese unha publicación que nos estivera poñendo a parir. O que pasa é que o político representa os cidadáns e os cidadáns temos a posiblidade, nunha democracia, de poder facer crítica e humor e sátira de como están barallando o futuro do noso país. Nós pretendemos ter a máxima liberdade posible, non queremos nin que os que están no poder estean tranquilos nin os da oposición, queremos que todos estean expectantes a ver con quen se mete Retranca e teñan coidado porque se fan algo mal vai saír na revista. O humor está para iso, para que os políticos pensen dúas veces o que fan e din. Ultimamente, parece que os políticos son máis humoristas ca nós, dannos os chistes feitos, realmente, deixannos pouca marxe.
Este primeiro número comeza forte, dedicado ó feísmo e con póster do Rei incluído. Tal e como está o panorama estatal en torno á monarquía...
O póster do Rei é unha homenaxe ós compañeiros de El Jueves, desde o humor máis retranqueiro que hai. Está feito para criticar esa paranoia das imaxes. É bastante ridículo o debate ó redor dunha foto de papel, xa que temos problemas máis importantes que que uns rapaces se poñan a queimar dúas ou tres fotos do Rei. Non creo tampouco que o humor gráfico teña que ser censurado como o foi en El Jueves coa portada dos Príncipes. Estamos nun Estado de Dereito, Democrático, que non debería de perder o tempo con humoristas que o único que fan é sátira política e non se vai acabar a democracia por un chiste. Hai miles de problemas máis importantes para meter nun xuízo rápido. Hai miles de mulleres que son maltratadas e que non teñen a posiblidade de que un xuíz tome a iniciativa de denunciar o home que lle zosca e, non obstante, os xuíces si que dan o paso para a Realeza aínda que ela non se vexa aludida ou non denuncie nada.
Nace ?Retranca? e ábrese unha luz. Ultimamente, estábase a falar de crise no humor gráfico galego. ¿Ti que pensas?
Aquí temos sempre a tendencia a ser catastrofistas e negativos, ou nos vai todo caralludamente ou nos vai todo de pena. É unha cuestión de momentos e xeracións. En Galicia necesítase botar adiante unha nova xeración, levamos cos clásicos moitísimos anos e fai falta un pouco máis de aire fresco para que os clásicos sexan coñecidos pola xente nova e á vez a xente descubra que hai máis humoristas gráficos en Galicia, que ó mellor non son coñecidos, porque non teñen publicacións onde saír. O elenco de Retranca percorre varias xeracións con esa idea.
¿Vívese ben de ser humorista?
Eu levo once anos e pico vivindo de debuxar non engorda, a verdade é que peso moi pouco, pero iso é unha vantaxe. O humor non engorda é un grande slogan, aínda que si que dá para vivir . O problema que ten esta profesión é que é moi escrava. Vives da actualidade e de estar pegado ás últimas noticias e a tecnoloxía fai que as noticias nazan en 20 segundos e morran en 30. Os humoristas gráficos volvémonos cada vez máis tolos, porque podes estar facendo o chiste dunha noticia e vinte minutos máis tarde xa non val porque se lle deu a volta á noticia ou hai outra máis importante. É complicado facer humor gráfico de actualidade, pero ten un lado moi positivo, que é que todo a mal xorne que podes ter cando te ergues, en vez de ir ó fútbol a fin de semana a quitar o estrés, nós quitámolo facendo chistes. É certo, coñezo moi poucos humoristas gráficos ós que lles guste o fútbol e é por iso, porque xa non teñen estrés para ir quitalo ó campo de fútbol.
¿Pódesme adiantar algo de a que estará dedicado o segundo número de ?Retranca? que sairá en decembro?
No primeiro falamos do feísmo e no segundo tamén, pero do feísmo cultural, imos tratar a Cidade da Cultura.
Pois moi ben, ¿algo máis?
Animar a todos os que queiran que Retranca dure moitos anos a que vaian ó quiosco ou se subscriban e que teñan en conta que nos van ler de mortos se non nos len de vivos.
¿En todo caso, a que sobreviva a revista axudará a Santa Compaña, ¿non?
Si. De feito, escollemos a Noite de Samaín para botar a andar este proxecto porque unha revista que nace ten moitas posiblidades de morrer, porén, se nace morta, vai ser moi complicado que a maten. Esa é a pretensión de Retranca, nacer morta para durar ata a eternidade.
O colectivo galego de banda deseñada BD Banda revelou hoxe o aspecto que terá a capa do número dous da súa revista, do que ata o de agora pouco se sabía. A imaxe escollida para presentar o exemplar corresponde a Zemo, a serie de David Rubín (debuxo) e Jorge García (guión), sobre un neno que esconde no seu corazón a un demo fuxitivo.
BD Banda comezou, hai xa seis anos, sendo un fanzine, pero reconverteuse nunha revista profesional (na que os autores cobran) a comezos de 2007. O primeiro número desta nova etapa publicouse en abril e o seu director, Kiko Dasilva, anunciara que tería periodicidade semestral. Por iso este avance do número dous chega con algo de retraso.
Esta revista, que se publica en versión bilingüe (2.000 exemplares en galego e 2.000 en castelán), reúne a algúns dos mellores autores de cómics activos no Estado, como Albert Monteys, director de El Jueves, que resucitou para a ocasión ao seu personaxe Caveira Lunar, Carlos Vermut, (The Grunt Way), Miguel Porto (Escamado) ou o xa mencionado David Rubín.
O Concello de Lalín orzou, no documento económico do Padroado Cultural para o 2008, a continuidade do Conservatorio de Música Tradicional e Folque (CMTF) consignando 62.000 euros para o seu funcionamento, 7.000 máis que no curso pasado. Faino, con todo, sen que a actividade deste estea asegurada porque os directivos que están á fronte deste conservatorio desde fai cinco anos piden case o triplo de orzamento. 
Á procura da 'reconversión' dos furanchos
A Corunha
A Sinfónica de Melide crea o musical "Gallaecia", que levará por varias cidades do País 
"O mellor de gravar preto da casa é que cando se nos acaba o licor café podemos ir buscar máis"
Neste caso trátase do Caderno 12: Intervalos Cromáticos, de Xesús Vaamonde Manteiga. Esta serie de Intervalos Cromáticos responde á necesidade de completar todas as posibilidades de intervalos que podemos atopar na gaita, dende o Si4 ata o Re6. Deste xeito, o traballo técnico e didáctico queda organizado en tres cadernos progresivos de Intervalos. 
Este venres 16 de novembro Os Cempes ofrecerán en Vigo o penultimo concerto da sua carreira. 
Venres 16 de novembro
Valença recebe o XII Encontro Nacional de Tocadores de Concertina e Cantadores ao Desafio no fim de semana de 16 a 18 de Novembro, na Praça Forte. A iniciativa é da INATEL e da Câmara Municipal de Valença. 
IV Mostra de Cuartetos Tradicionais (Marín)
IV FESTIVAL CELTIROCK ? VILAR DE PERDIZES (na raia con Portugal)
Con case dúas décadas de traballo ás súas costas, o grupo Fía na roca é un referente imprescindible da música folk galega. Sempre inconformistas e arriscados, a súa traxectoria está marcada polos continuos cambios e evolucións. Desde o seu nacemento, o grupo apostou pola procura de vieiros e xeitos de expresión musical afastados, máis que intencionadamente, dos xa percorridos por outras formacións. A súa inicial vocación de grupo instrumental trocou coa chegada de Sonia Lebedynski; unha muller que, tras colaborar con Susana Seivane, achegou a Fía na roca uns novos horizontes sonoros que na actualidade son extensamente aproveitados polo grupo. O éxito comercial que, paradoxicamente, nunca antes fixo xustiza á gran calidade da proposta musical de Fía na roca, de seguro que os acompañará nesta nova andaina na que aspiran a conquistar os mercados internacionais. Co único dos músicos fundadores que segue en activo no grupo, Xosé Ramón Vázquez, repasamos a actualidade de Fía na roca e falamos do seu novo disco: Vente Vindo.
Os alumnos da Escola de Artes e Oficios concentráronse onte ante a porta para esixir o comezo das clases de pintura, encadernación, palillos, son e música moderna, así como as materias correspondentes ao conservatorio de música tradicional.
O Mércores 14 ás 22,00h. celébrase un novo Serán de outono. Unha cita para todos aqueles e aquelas que queiran pasar un serán de ruada practicando os bailes tradicionais co acompañamento musical de catro agrupacións: Donaire, Estivada de Calo, Xa Son Faif e Gaiteiros do Norte.
Os quioscos galegos xa teñen á venda o primeiro número da revista ?Retranca?, unha publicación mensual, dirixida e editada por Kiko da Silva, que pretende recuperar a tradición humorística galega. Escrita integramente na lingua do país e coa participación dos grandes nomes do humorismo galego, o proxecto intentará analizar, con bos chistes gráficos, dos que fan pensar máis que rir, a actualidade do país, sen censuras e con conciencia crítica. Atentos todos os poderes, non se librará ninguén 
O colectivo galego de banda deseñada BD Banda revelou hoxe o aspecto que terá a capa do número dous da súa revista, do que ata o de agora pouco se sabía. A imaxe escollida para presentar o exemplar corresponde a Zemo, a serie de David Rubín (debuxo) e Jorge García (guión), sobre un neno que esconde no seu corazón a un demo fuxitivo.